Από την Ανωτάτη Σχολή Κακών Τεχνών
Μια ανοιχτή συμβιωτική ομάδα (της πόλης – για τις οικοκοινότητες της υπαίθρου θα ασχοληθώ ένα άλλο πρωινό) είναι μια ομάδα ανδρών και γυναικών, οικογενειών, ζευγαριών και μοναχικών (λόγω του νεαρού της ηλικίας κατά κύριο λόγο) με χαλαρούς αλλά υπαρκτούς δεσμούς που προκρίνει και ενισχύει την περιστασιακή και προσωρινή συμβίωση, συνεργασία, αλληλεγγύη, κοινοχρησία και κοινοκτησία, άσκηση ελευθερίας και ισότητας. Η διαδικασία του σχηματισμού των ολιγομελών αυτών ομάδων (10-20 πρόσωπα) έχει αρχίσει εδώ και κάνα δυο χρόνια – τα μέλη τους συναντιούνται όλο και πιο συχνά σε σπίτια, τρώνε και γλεντάνε μαζί, συζητάνε, συζητάνε και για το μέλλον, φροντίζουν για το μέλλον, νέα πρόσωπα έρχονται, δημιουργούν και επεκτείνουν δίκτυα εφοδιασμού πολλών αναγκαίων για τη ζωή αγαθών, βοηθούν ο ένας τον άλλον να αντιμετωπίσουν δυσκολίες, χαίρονται που είναι μαζί, μαθαίνουν, διδάσκουν, ερωτεύονται. . .
Ο πυρήνας αυτών των συμβιωτικών ομάδων είναι οι κλειστές παρέες που ουδέποτε έπαψαν να υπάρχουν αλλά τώρα αναγκάζονται να ανοίξουν, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια αυξημένη κινητικότητα των προσώπων. Οι συμβιωτικές ομάδες υπάρχουν σε όλες τις πόλεις, είναι βέβαιο ότι η διαδικασία σύμπηξης νέων και διεύρυνσης της συνεργασίας, του σχηματισμού δικτύων, θα επεκτείνεται και θα γενικεύεται με γεωμετρικό ρυθμό. Τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά, οι κομμουνιστικές πρακτικές δηλαδή, οι κομμουνιστικότητες, αυτών των συμβιωτικών ομάδων είναι σαφή, χωρίς πολύ συχνά να υπάρχει συνείδηση της κομμουνιστικής κατάστασης – αυτό δεν μας χαλάει, κατά κανένα τρόπο.
Η γνώμη μου είναι ότι στην εμπροσθοφυλακή της διαδικασίας σύμπηξης, ανοίγματος, πολλαπλασιασμού και δικτύωσης ομάδων είναι αφενός οι καλλιτεχνικές ομάδες (κυρίως μουσικές αλλά και θεατρικές, χορευτικές, κινηματογραφικές, κλπ), τα μέλη των οποίων ψωμίζονται, βγάζουν το μεροκάματό τους όχι από τη μουσική, κλπ, αλλά από την ένταξή τους στην παραγωγή του κοινωνικού πλούτου επιδιδόμενα σε μια τεράστια ποικιλία κοινωνικών δραστηριοτήτων με βασικό μέλημα τον περιορισμό του χρόνου δουλείάς, και αφετέρου οι κοινωνικά και πολιτικά συνειδητοποιημένες ομάδες (στέκια, κοινωνικά ιατρεία, χώροι συλλογικής εστίασης, ομάδες αλληλοβοήθειας, κλπ.) που περνούν στην πράξη, που πρώτα πράττουν και μετά μιλάνε, που βιώνουν και ασκούν και επιβεβαιώνουν τη συμβίωση, τη συνεργασία, την κοινοκτησία, την κοινοχρησία, την αλληλεγγύη· τον κομμουνισμό λέω εγώ, άλλοι και άλλες τον λένε αλλιώς – αυτό δεν μας χαλάει, κατά κανένα τρόπο.
Λέω και γράφω, και ξαναλέω και ξαναγράφω, και θα το κάνω μέχρι να έρθει η ώρα να αρχίσω να βλέπω τα ραδίκια ανάποδα ότι εάν όλοι και όλες μας, ως οικογένειες, ζευγάρια, μοναχικά πρόσωπα, επεκτείνουμε, διευρύνουμε την ήδη υπάρχουσα κλειστή σχετικά παρέα, εάν συμπήξουμε νέες, εάν ενταχθούμε σε ήδη υπάρχουσες, τότε δεν θα πεινάσει, δεν θα μείνει άστεγος, δεν θα ξεμείνει από φάρμακα και γιατρούς, δεν θα ξεμείνει από παρέα και αναγνώριση κανένας και καμία. Είναι βέβαιο ότι προς το παρόν μόνο ένα μικρό μέρος του πληθυσμού ανήκει σε συμβιωτικές ομάδες αλλά είμαι βέβαιος ότι η τάση είναι αυτή που καταγράφει ο τίτλος του σημερινού σημειώματος.
Αν αυτή την πολύ ευχάριστη εξέλιξη τη δούμε από τη σκοπιά της διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου, τότε διαπιστώνουμε ότι η εκτύλιξη αυτής της διαδικασίας δεν είναι παρά η εφαρμογή του πρώτου αξιώματος της διεξαγωγής του (κοινωνικού) πολέμου: νικάμε χωρίς να πολεμάμε. Εάν όλος ο πληθυσμός των Υποτελών Παραγωγών οργανωθεί σε ανοιχτές συμβιωτικές ομάδες, τότε έχουμε νικήσει χωρίς να πολεμήσουμε.
Μιας όμως και ο Κύριος είναι πολεμιστής, και μάλιστα ικανότατος, γι αυτό άλλωστε νικάει, που έχει αναγάγει την διεξαγωγή του κοινωνικού πολέμου σε υψίστης σημασίας τέχνη και επιστήμη, μιας λοιπόν και ο Κύριος είναι πολεμιστής, δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε τον κοινωνικό πόλεμο. Πολύ θα ήθελα να νικήσουμε χωρίς να πολεμήσουμε αλλά κάτι τέτοιο είναι παντελώς μα παντελώς ανέφικτο. Αυτό που απομένει είναι η εφαρμογή του δεύτερου αξιώματος, πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε. Αντιλαμβάνεστε ότι η εφαρμογή του δεύτερου αξιώματος προϋποθέτει την εφαρμογή του πρώτου: εάν δεν νικήσουμε χωρίς να πολεμήσουμε, δεν θα μπορέσουμε πρώτα να νικήσουμε και μετά να πολεμήσουμε.
Ώστε εμφανίζεται μια δυαδική κατάσταση: ένα μικρό μέρος (το υπολογίζω μεταξύ 10-20%) του πληθυσμού είναι οργανωμένο σε ανοιχτές συμβιωτικές ομάδες, στους επόμενους μήνες και κάνα δυο χρόνια δεν θα είναι μικρό, ενώ το μεγαλύτερο μέρος είναι εκτός ή διαιωνίζει τις παλιές κλειστές ολογομελείς παρέες. Οι υπήκοοι δεν δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ότι η σύμπηξη μιας ανοιχτής συμβιωτικής ομάδας ή η ένταξη σε κάποια, σημαίνει κατά κάποιο τρόπο τη συμμετοχή στον κοινωνικό πόλεμο – κάτι το οποίο δεν επιθυμούν, θα δούμε γιατί. Από την άλλη όμως αντιλαμβάνονται ολοένα και πιο ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που έχουν προκύψει από την ανηλεή επίθεση του καπιταλιστή Κυρίου ημών. Το δίλημμα αυτό είναι υπαρκτό αλλά το παρόν είναι τόσο βαρύ και ασήκωτο που ξεπερνιέται· άλλωστε, κανένα δίλημμα δεν μένει δίλημμα εσαεί, μετεξελίσσεται είτε σε υγεία, σε νέες κοινωνικές σχέσεις είτε σε ασθένεια, σε έλλειψη κοινωνικών σχέσεων.
Η διεξαγωγή του κοινωνικού πολέμου είναι μια πολύπλοκη, πολυσύνθετη κοινωνική πρακτική που προϋποθέτει σκέψη, ελευθερία σκέψης, ανάληψη πρωτοβουλιών, συντονισμό, κλιμάκωση του συντονισμού, προϋποθέτει ζωντάνια, ενεργητικότητα, τόλμη, αυτενέργεια, εμπιστοσύνη, γνώσεις. Το από όλα αυτά διαθέτει αυτή τη στιγμή ο πληθυσμός των Υποτελών Παραγωγών; Ελάχιστα, για να μην πω τίποτα. Οι Υποτελείς Παραγωγοί δεν είναι ότι δεν θέλουν αλλά δεν μπορούν να πολεμήσουν. Και δεν μπορούν να πολεμήσουν διότι φρόντισε γι αυτό ο Κύριός τους – αυτό είναι το πρώτο του μέλημα. Να αναπηρώνει διαρκώς, να καταστρέφει λειτουργικά ή και ακυρωτικά τους υπηκόους. Οι τρόποι είναι πολλοί, πάρα πολλοί αλλά δεν μας επιτρέπεται να μην στρέψουμε την προσοχή μας στον πιο βασικό, τον πιο αποτελεσματικό, τον πιο αποδοτικό: το εμπόρευμα (/χρήμα).
Οι Υποτελείς οι οποίοι πουλάνε την εργασιακή τους δύναμη και καταναλώνουν εμπορεύματα έχουν παθητικοποιηθεί σε τέτοιο σημείο που αναρωτιέμαι πια εάν είναι ανθρώπινες υπάρξεις, μιας και η ανθρώπινη κατάσταση είναι ταυτόσημη με ένα ελάχιστο προσπάθειας, αυτενέργειας, περπατήματος, πρωτοβουλίας, χειρωνακτικής προσπάθειας κλπ. Αντ” αυτών, άνεση, ευκολία, ανία, αναπηρία, παθητικότητα, απομόνωση. Τα παιδιά νομίζουν ότι τις ντομάτες τις βγάζουν τα ψυγεία! Η κούραση, η εξάντληση της πολύωρης δουλειάς κάνει τους Παραγωγούς παθητικούς με αποτελέσματα καταστροφικά: παχυσαρκία, κατάθλιψη, εκφυλιστικές ασθένειες, κλπ.
Το εμπόρευμα είναι ένα μέσον καταστροφής των συμβιωτικών ομάδων, ένα μέσο της συρρίκνωσης του εμμενούς κομμουνισμού. Κατά συνέπεια, η επέκταση και η γενίκευση της σύμπηξης και πολλπλασιασμού των ανοιχτών συμβιωτικών ομάδων σηματοδοτεί την εκκίνηση μιας διαδικασίας αποεμπορευματοποίησης και άμεσης επαφής με τους παραγωγούς για εμπορεύματα που δεν μπορούμε να παραγάγουμε σε πολύ χαμηλή τιμή. Θα σας δώσω μόνο ένα παράδειγμα και δεν θα επεκταθώ. Με φίλους μουσικούς συμφωνήσαμε μια ώρα τη βδομάδα να κάνουν μάθημα στα παιδιά, εκμάθηση του μουσικού οργάνου που θα αποφασίσουν, με αμοιβή να φάμε, να πιούμε, να καπνίσουμε, να μοιραστούμε ό, τι υπάρχει στο σπίτι, να τα πούμε όλοι και όλες μαζί και όποιος άλλος, άλλη περάσει καλώς να έρθει. Αυτό είναι αποεμπορευματοποίηση, αυτό είναι συμβιωτικές ομάδες, αυτό είναι διεύρυνση του κομμουνισμού. Ας μη ξεχνάμε ότι ο κατάλογος των παραδειγμάτων αποεμπορευματοποίησης είναι τεράστιος και σκέφτομαι να αρχίσω να τα παρουσιάζω, κι αυτά που βιώνω και γνωρίζω εγώ,κι αυτά που ακούω και μαθαίνω, κι αυτά που θα μας εκθέσουν άλλοι και άλλες. Κοινωνικές πρακτικές που εξοβελίζουν το εμπόρευμα και το αντικαθιστούν από μια κοινωνική σχέση. ΟΚ; ΟΚ!
Τη καταστροφή ασφαλώς συνεχίζει το Κράτος – με την Πρόνοια, την Ευημερία, τα δικαιώματα, τις ελευθερίες, την κοινοβουλευτική δημοκρατία, τα επιδόματα, την περίθαλψη, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τη σύνταξη και άλλα. Όλα αυτά, και κυρίως τα “δικαιώματα” και οι “ελευθερίες’, καταγράφουν ασφαλώς την κατανομή Ισχύος, τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ του Κυρίου και των Υποτελών, αλλά δεν παύουν, διαιωνιζόμενα και ελεγχόμενα από τον Κύριο, να είναι μέσα συρρίκνωσης του εμμενούς κομμουνισμού, μέσα καταστροφής των συμβιωτικών ομάδων, άρα μέσα καταστροφής δεξιοτήτων και ικανοτήτων των Υποτελών.
Θα θέσω τώρα το εξής ερώτημα: γιατί, ρε φιλάρα, επεκτείνεται και γενικεύεται η σύμπηξη ανοιχτών συμβιωτικών ομάδων και η δημιουργία δικτύων τώρα, και θα συνεχιστεί και θα γενικευτεί στο εγγύς μέλλον; Μα η κρίση, θα απαντήσουμε. Πολύ σωστά, η κρίση! Αντιλαμβανόμαστε όμως πολύ διαφορετικά την κρίση και ο καθένας λέει τα δικά του. Θα πω λοιπόν κι εγώ τα δικά μου, αφού διευκρινίσω ότι ο όρος κρίση είναι ιατρικός, ιπποκρατικός και δηλώνει ένα σημείο καμπής της εξέλιξης μιας ασθένειας του οργανισμού: υγεία ή θάνατος. Αυτές είναι οι δύο διέξοδοι της ασθένειας, οι δυο δυνατότητες που ενυπάρχουν στο σημείο της κρίσεως. Αυτός είναι ο λόγος που εκλαμβάνω μεταφορικά την κρίση ως απόφαση – περί απόφασης πρόκειται.
Έχουμε την εντύπωση ότι η κρίσις αφορά τους Υποτελείς Παραγωγούς. Διαφωνώ. Αφορά πρώτα τον Κύριο – θα συνεχίσω όμως αφού πιω ένα καφεδάκι από σαντινίστικο καφέ (ας μην ανησυχούν μερικοί και μερικές, δεν μου τον έστειλε ο Μάρκος) με ζάχαρη από τους ακτήμονες της Βραζιλίας και θα καπνίσω ένα τσιγαράκι με καπνό μέσα από τα δίκτυα (15-20 εβρά το μισό κιλό· από Τουρκία μεριά, 15 εβρά).
Εάν το κομβικό μέλημα του Κυρίου είναι η αναπαραγωγή της Κυριαρχίας, θα πρέπει να εξετάσουμε πως τα καταφέρνει ο Κύριος. Θα εκθέσω άλλη μια φορά τη δική μου απάντηση: μέσω της συνειδητής, οργανωμένης και προγραμματισμένης λειτουργικής καταστροφής των Υποτελών υπηκόων. Δηλαδή, με την διαρκή συρρίκνωση του εμμενούς κομμουνισμού. Η Κυριαρχία δεν μπορεί να υπάρξει εάν δεν συρρικνώνει αενάως τον εμμενή κομμουνισμό – λέω λοιπόν ότι η Κυριαρχία είναι μια μορφή διαχείρισης του συρρικνώμενου και συρρικνωμένου κομμουνισμού. Και ό,τι δεν μπορεί να συρρικνώσει τον διαχειρίζεται ως κομμουνισμό της στάνης, του στρατώνα (στρατός, κόμμα, εργοστάσιο, σχολείο, νοσοκομείο, διασκέδαση, μετακίνηση, κλπ). Η ανηλεείς επιθέσεις του νεοφιλευλεθερισμού δεν είναι παρά πολεμικές επιχειρήσεις περαιτέρω συρρίκνωσης του εμμενούς κομμουνισμού.
Ο Κύριος όμως αντιμετωπίζει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα: ο κομμουνισμός μπορεί να συρρικνωθεί αλλά δεν μπορεί να εξαλειφτεί, είναι παντελώς αδύνατον. Δεν μπορεί να έχει ο καθένας το δικό του δρόμο από Θεσσαλονίκη για Αθήνα ούτε τον δικό του αποχετευτικό αγωγό προς τον βιολογικό καθαρισμό! Υποστηρίζουμε ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει κοινωνία χωρίς συμβίωση και συνεργασία, δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Προσεγγίζουμε, στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες έχει ήδη γίνει, τα όρια συρρίκνωσης του κομμουνισμού. Ο Κύριος δεν μπορεί να συρρικνώσει περαιτέρω τον κομμουνισμό. Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις; Το ότι δεν μπορεί να συρρικνώσει περαιτέρω τον κομμουνισμό σημαίνει ότι οι Υποτελείς βρίσκονται σε πολύ δεινή κατάσταση και σε αυτή τη δεινή κατάσταση αντιλαμβάνονται ότι η μόνη λύση, η μόνη σωτηρία είναι η διεύρυνση του κομμουνισμού. Ο κομμουνισμός της στάνης (εγκλεισμός, επιτήρηση, πειθάρχηση, έλεγχος, βιοπολιτική) ήδη πνέει τα λοίσθια.
Εάν στρέψουμε το βλέμμα μας στο παρελθόν θα διαπιστώσουμε ότι κάθε φορά που οι υποτελείς Παραγωγοί βρίσκονταν σε δεινή κατάσταση λόγω της συρρίκνωσης του εμμενούς κομμουνισμού από την Κυριαρχία δημιουργούσαν συμβιωτικές ομάδες, δίκτυα, δηλαδή, διεύρυναν τον κομμουνισμό. Ας θυμηθούμε της πρώτες χριστιανικές κοινότητες, τις οποίες αξίζει να μελετήσουμε από τη οπτική του κομμουνισμού. Οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες ήταν μια εποχή διεύρυνσης του κομμουνισμού, μια κατάσταση την οποία έσπευσε ο Κύριος να ελέγξει με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί η χριστιανική θρησκεία.
Το ίδιο συνέβη και προς το τέλος της πλήρους αποσύνθεσης του δουλοκτητικού τρόπου παραγωγής και της εμφάνισης του φεουδαρχικού, με τη δημιουργία των μεσαιωνικών χωριών, στα οποία η διεύρυνση του εμμενούς κομμουνισμού είναι σαφής. Δεν έχουμε μελετήσει τον μεσαιωνικό κομμουνισμό, και δεν είναι ο μόνος. Άλλη μια εποχή διεύρυνσης του κομμουνισμού ήταν οι κοινότητες που εμφανίστηκαν κατά την παρακμή του φεουδαρχισμού (αναβαπτιστές, ισοπεδωτές, κλπ) – μπορούμε να δούμε την εμφάνιση του καπιταλισμού (και) ως μια μορφή προληπτικής αντεπανάστασης, συρρίκνωσης δηλαδή του εμμενούς κομμουνισμού εκείνης της εποχής.
Θεωρώ ότι τα χρόνια που ζούμε και έρχονται θα είναι μια περίοδος διεύρυνσης του κομμουνισμού, δηλαδή συρρίκνωσης του καπιταλισμού και του Κράτους, συρρίκνωσης της Κυριαρχίας. Η διαδικασία αυτή δεν αναστρέφεται, δεν αναστρέφεται. Το πως θα αντιδράσει ο Κύριος το γνωρίζουμε, δεν έχουμε αυταπάτες.
Ο Κύριος καπιταλιστής μας θέλει εργένηδες – για να πουλάει περισσότερα, για να μας κάνει φοβισμένους, απομονωμένους και αποβλακωμένους. Ο εργένης είναι το όριο της συρρίκνωσης του κομμουνισμού, πέρα από αυτόν δεν μπορεί να υπάρξει περαιτέρω συρρίκνωση. Ο Κύριος μας θέλει εργάνηδες για να νικάει. Θα ηττηθεί, θα επιλύσουμε δηλαδή όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, μόνο εάν δεν είμαστε εργένηδες, μόνο εάν συμβιώνουμε και συνεργαζόμαστε με άλλους δέκα, δεκαπέντε, είκοσι, έστω και προσωρινά και περιστασιακά.
Είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης των προβλημάτων, είναι ο μόνος τρόπος ανάπτυξης των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων του εγκεφάλου και της ψυχής.
χαμόγελά τους. Στο σχολικό γνωρίσαμε ένα σύντροφο από την Μαδρίτη που ήταν στο σχολείο για ένα μήνα κάνοντας μια εργασία. Σπούδαζε παιδαγωγική ή κάτι σχετικό. Ένα ένα τα παιδιά άρχισαν να μας ρωτάνε «Από πού είστε;» και «Τι κάνετε εδώ;». Αρχίσαμε την κουβέντα και πλησιάζοντας αργά προς το σχολείο, οι αναμνήσεις μας έφευγαν και ανοίγονταν μπροστά μας κάτι άλλο, ανθρώπινο, συντροφικό και ελεύθερο.
